Od 6 sierpnia już oficjalnie partnerem Piłkarskich Bałkanów jest drużyna występująca na zapleczu macedońskiej Prvej Ligi – GFK Osogovo. W tym artykule chciałbym przybliżyć Państwu historię tego zespołu, patrona stadionu – Nikoli Mantova, a także położonego w północno-wschodniej części Macedonii Północnej miasta Kočani, z którego GFK Osogovo pochodzi.
Drużyna FK Osogovo jest jednym z najstarszych klubów piłkarskich w Macedonii. Został założony już w roku 1924, a zatem 6 lat po utworzeniu Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców, w skład którego wchodziły tereny obecnej Macedonii Północnej. Wcześniej klub ten miał kilka innych nazw – m.in. FK Vitez, czy FK Hajduk, by ostatecznie przyjąć nazwę GFK Osogovo.
Warto wspomnieć o tym, że w Kočani grano amatorsko w piłkę jeszcze przed rokiem 1924 – wówczas miało to jednak formę tylko i wyłącznie rozgrywek ulicznych. Piłka nożna w tym mieście rozwijała się wraz z rozwojem miasta i rozbudową infrastruktury w mieście Kočani. Na znaczące sukcesy drużyna z północno-wschodniej Macedonii Północnej musiała jednak poczekać kilkadziesiąt lat. Było nim zdobycie młodzieżowego mistrzostwa Macedonii w roku 1958 r. Umożliwiło to grę piłkarzom z Kočani z najlepszymi drużynami młodzieżowymi w całej Jugosławii. Drużyna GFK Osogovo mierzyła się bowiem z Partizanem Belgrad, Dinamem Zagrzeb i drużyną Budučnosti Titograd. Spotkanie z zespołem Crno-Belich zakończyło się wygraną Serbów aż 13:0. Co było przyczyną takiej deklasacji zespołu z Kočani? Drużyna z Macedonii Północnej nie otrzymała odpowiednio wcześnie informacji o terminie turnieju, przez co musieli dojechać do Belgradu nocą przed meczem z Partizanem. Co więcej – młodzi piłkarze Osogova nie mieli w pociągu miejsc siedzących, a po przyjeździe do Belgradu musieli szukać w pierwszej kolejności zakwaterowania. W kolejnym spotkaniu młodzi Macedończycy pokonali drużynę z Zagrzebia 3:1. Z ekipą z Titogradu zremisowali 0:0 i zajęli drugie miejsce na turnieju w stolicy Serbii.
W okresie komunistycznej Jugosławii ekipa Osogova spędziła w większości na trzecim poziomie rozgrywkowym – Lidze Republiki Macedonii.
Od momentu uzyskania niepodległości przez Macedonię w roku 1992, GFK Osogovo przez pierwszych kilka sezonów rywalizowało w macedońskiej Prvej Lidze, plasując się w środku stawki. W sezonie 1995/1996 zajęli 14 miejsce w tabeli, co skutkowało spadkiem na zaplecze macedońskiej Prvej Ligi. Był to jednak bardzo udany czas dla młodzieżowców tego klubu – w 1996 roku sięgnęli oni po młodzieżowe mistrzostwo Macedonii. Był to największy sukces tego klubu po uzyskaniu niepodległości przez Macedonię w wyniku rozpadu Jugosławii.
Po dwóch latach drużyna z Kočani powróciła na najwyższy szczebel rozgrywek. Spędzili w nim kolejne cztery sezony – w sezonie 2001/2002 zespół z północno-wschodniej Macedonii Północnej zajął ostatnie miejsce w ligowej tabeli i ponownie znalazł się na zapleczu Prvej Ligi. Niestety, był to jak do tej pory ostatni sezon w tych rozgrywkach. Od tamtego momentu w historii klubu z Kočani rozpoczął się kryzys. Po dwóch latach na zapleczu najwyższej klasy rozgrywkowej, GFK Osogovo spędziło wiele lat w grupie wschodniej trzeciej ligi macedońskiej. W sezonie 2018/2019 partner Piłkarskich Bałkanów wywalczył awans na zaplecze macedońskiej Prvej Ligi. W ubiegłym, przedwcześnie zakończonym sezonie GFK Osogovo zajęło przedostatnie miejsce w tabeli ligowej, co pozwoliło im uniknąć powrotu do trzeciej ligi. W rozpoczętych niedawno rozgrywkach zespół z Kočani, zajmuje ósme miejsce z bilansem dwóch punktów po czterech rozegranych kolejkach ligowych. Trzymamy kciuki, żeby w nadchodzących meczach piłkarzom z północno-wschodniej Macedonii Północnej szło lepiej! #AVANTIOSOGOVO
Prawdopodobnie najbardziej znanym zawodnikiem FK Osogovo jest 31-letni Stojančo Velinov. To nowy nabytek drużyny z Kočani. W przeszłości występował m.in. w Rabotničkim Skopje, Bregałnicy Štip, Renovie, FK Sileks, Tetovie Tetovo, czy też w kosowskiej Superlidze w klubie KF Trepça’89 Mitrowica. W trakcie swojej kariery odnotował ponad 170 występów w macedońskiej Prvej Lidze, 29 razy wpisując się na listę strzelców. Występował również w eliminacjach do Ligi Europy. W ostatnim okienku transferowym do FK Osogovo dołączyli również inni zawodnicy mający przeszłość w macedońskiej Prvej Lidze. Są to Aleksander Nenadoski, który występował m.in. w Pelisterze Bitola i Pobedzie Prilep i Dimitar Ivanov, były gracz m.in. Vardaru Skopje, Metalurga Skopje, Teteksu Tetovo, FK Sileks czy Pelisteru Bitola.
Sukcesy drużyn młodzieżowych FK Osogovo uczyniły z tego klubu znany ośrodek szkolenia młodych adeptów piłkarskich w Macedonii Północnej. Zespół ten posiada kilka grup młodzieżowych liczących łącznie kilkudziesięciu młodych zawodników. Ponadto, ekipa żółto-niebieskich współpracuje także z klubami zagranicznymi – m.in. z Lokomotivą Zagrzeb oraz Valencią, Romą, Zenitem Sankt-Petersburg, czy Olympique Lyon.
Drużyna FK Osogovo rozgrywa swoje mecze na liczącym 7 tysięcy miejsc Stadionie Miejskim im. Nikoli Mantova.
W latach dziewięćdziesiątych na stadionie tym odbyły się dwa mecze międzypaństwowe – Macedonia mierzyła się na nim z reprezentacjami Bułgarii i kadrą Danii do lat 21. Kim był patron stadionu, na którym swoje mecze rozgrywa drużyna z Kočani? To lewoskrzydłowy, który występował w GFK Osogovo na początku lat siedemdziesiątych ubiegłego stulecia. W 1973 roku, podczas meczu Ligi Republiki Macedonii (trzeciego poziomu rozgrywkowego w Jugosławii) z FK FAS 11 Oktomvri Skopje Nikola Mantov doznał ataku serca. Niestety, po natychmiastowym przewiezieniu go do szpitala, lekarze stwierdzili jego zgon. Mecz został przerwany, a kibice opuścili stadion ze łzami w oczach. 23-latek rozegrał w drużynie z Kočani 59 spotkań ligowych. Jego kariera została przerwana w nagły i tragiczny sposób. Cześć jego pamięci!
Historia terenów, na których obecnie znajduje się macedońskie miasto sięga bowiem czasów starożytnych. Ze względu na korzystny klimat i położenie geograficzne tereny te były zamieszkiwane m.in. przez plemiona Medów i Traków. Ich obecność jest potwierdzona przez znajdujące się w tym terenie wykopaliska archeologiczne. Wraz z wędrówką ludów – obszary te zostały w okresie średniowiecza zasiedlone przez Słowian. Co ciekawe – nad Bregalnicą, w okolicach miasta, na terenie Doliny Kočani około połowy IX wieku ewangelizację prowadzili święci Cyryl i Metody. Pierwsze wzmianki w dokumentach historycznych o Kočani datowane są jednak dopiero na pierwszą połowę XIV stulecia. W wieku XV przeszło ono pod panowanie Imperium Osmańskiego. W późniejszym okresie nastąpiło spowolnienie rozwoju miasta. Co ciekawe – mimo panowania Turków, w Kočani nadal zdecydowanie przeważali chrześcijanie. W późniejszym okresie tendencja ta została nieco zaburzona, ze względu na osadnictwo tureckie na tym terenie. Zmieniła się również architektura tego miasta – w panoramie Kočani pojawiło się więcej strzelistych minaretów i kopuł meczetów.
Po zakończeniu I Wojny Światowej tereny te weszły w skład nowopowstałego Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców, przekształconego później w Jugosławię. Od 1992 roku miasto to znajduje się na terytorium Macedonii.
Warto wspomnieć również o okolicy w pobliżu miasta Kočani. Dolina o tej samej nazwie to teren o około 1020 km2, przez który przepływa rzeka Bregalnica. Od północy jest ona otoczona pasmem górskim Osogovo, którego najwyższy szczyt ma aż 2251 m n.p.m. W okolicach tego pasma gór warto odwiedzić przepiękne wodospady, które położone są kilka kilometrów od miasta Kočani.
Od południa zaś, dolina otoczona jest pasmem górskim Plačkovica, z najwyższym szczytem o wysokości 1754 m n.p.m. Tereny te, choć bardzo niedoceniane w naszym kraju, zdecydowanie zasługują na zobaczenie i zwiedzenie.
